Αναξίμανδρος ο Μιλήσιος

Από astronomia.gr
Πήδηση στην πλοήγησηΠήδηση στην αναζήτηση

Ο Αναξίμανδρος ήταν αρχαίος Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος από τη Μίλητο (610 π.Χ. - 546 π.Χ.). Ασχολήθηκε με πολλές επιστήμες και ιδιαίτερα με την Αστρονομία.


Ο Αναξίμανδρος, εξήγησε την δημιουργία του κόσμου εκκινώντας από το άπειρο, το οποίο θεωρούσε την πρωταρχική υλική ουσία. Ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που εισήγαγε τον όρο "αρχή" και πρέσβευε ότι το άπειρον δεν έχει αρχή, αλλά είναι η αρχή των πάντων είναι "αθάνατον και ανόλεθρον", "περιέχει δε άπαντα και πάντα κυβερνά" (Αριστοτέλη, Μεταφ. 203Β). Θεωρούσε ότι από το άπειρο γεννιούνται και σε αυτό επιστρέφουν συνεχώς άπειροι κόσμοι. Από το άπειρο ξεχώρισε μια φλόγα και ο νεφελώδης αέρας. Στον πυρήνα του νεφελώματος συμπυκνώθηκε η Γη, ενώ φλόγα έζωνε τον αέρα. Κατόπιν η πύρινη σφαίρα εξερράγη και διαλύθηκε σε κύκλους τυλιγμένους από νεφελώδη αέρα. Οι κύκλοι απλώθηκαν και σχημάτισαν τα ουράνια σώματα. Ο κόσμος ως Ολον έχει μορφή σφαίρας και στο κέντρο του πίστευε ότι είναι τοποθετημένη η Γη, η οποία έχει κυλινδρική μορφή με πλάτος τριπλάσιο από το μήκος, δεν στηρίζεται πουθενά και βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος, απέχοντας ίσα από όλα τα σημεία του, ενώ οι άνθρωποι κατοικούν στην επάνω επιφάνειά της. Τελευταίο στάδιο της κοσμογονίας του φιλόσοφου, όπως παραδίδεται από τον Αριστοτέλη (Μετεωρολογικά 67) είναι η αποξήρανση τμημάτων της, αρχικά ρευστής, Γης υπό την επίδραση των ακτίνων του Ήλιου. Ότι απέμεινε από αυτή την αρχική αποξήρανση διαμόρφωσε τη θάλασσα. Θεωρούσε ότι ενώ η γη αιωρείται, ο Ήλιος, η Σελήνη και τα άστρα κινούνται κυκλικά. Ο κύκλος που διαγράφει ο ήλιος είναι είκοσι επτά φορές μεγαλύτερος από τη διάμετρο της γης, ο κύκλος της σελήνης δέκα οκτώ φορές και ο κύκλος των απλανών αστέρων εννέα φορές. Η ιδέα αυτής της μηχανικής ερμηνείας της κυκλικής αστρικής κινήσεως διασώζεται από τον Αέτιο και υπήρξε αποφασιστική στην ιστορία της αστρονομίας. Ακόμα, γνώριζε τη λόξωση της εκλειπτικής, πίστευε ότι ο Ήλιος είναι 28 φορές μεγαλύτερος από τη Γη και διάπυρος, πως η Σελήνη είναι ετερόφωτο σώμα που φωτίζεται από τον Ήλιο, σε αντίθεση με τους αστέρες που είναι αυτόφωτα σώματα.

Λέγεται τέλος, ότι εισήγαγε τη χρήση του γνώμονα στην αρχαία Ελλάδα και ότι κατασκεύασε χάρτη του γνωστού τότε κόσμου.


Πηγές